همه ما از کودکی با اصول بهداشت دهان و دندان و اهمیت آن آشنا هستیم و از همان ابتدای کودکی همیشه مسواک زدن اجباری بوده و همیشه سخت؛ اما هر چه که گذشت و متوجه مشکلات و دردهای ناشی از آسیب و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان شدیم، پی بردیم که این اصول را کاش از همان ابتدا رعایت می‌کردیم. البته هنوز هم دیر نشده، اگر دارای یک یا دو دندان پوسیده و دارای حفره هستید برای درمان آن اقدام کرده و باید بیشتر به مسائل بهداشت دهان مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، عدم جویدن برخی مواد قندی و استفاده از شوینده‌های دهان، خود اهمیت دهید و اگر هنوز دندان‌درد را تجربه نکرده‌اید؛ بهتر است از این اتفاق پیشگیری نمایید. پیشگیری از آسیب دیدن دندان و بهداشت دهان اصولی کاملاً ساده دارد که در صورت رعایت کردن آن‌ها هم از دندان‌های خود مراقبت کرده‌اید و هم دهان خود را از باکتری‌ها و خوراکی‌های جامانده در آن‌که باعث بدبویی دنان نیز می‌شود، پاک‌سازی می‌کنید و نتیجه آن لبخندی زیبا، دندان‌های سالم و پاکیزگی دهان هست.
اهمیت بهداشت دهان و دندان
افراد به‌راحتی می‌توانند با رعایت صحیح بهداشت و دندان‌ها، دچار عفونت‌های لثه‌ای و مشکلات دندانی مانند پوسیدگی نشوند. عفونت‌های لثه‌ای و دندانی را نباید کم‌اهمیت دانست؛ چراکه عفونت‌های مربوط به لثه‌ها و دندان‌ها محدوده به دهان محدود نشده و ممکن است از طریق خون، به قسمت‌های دیگر بدن مانند قلب رسیده و باعث آسیب‌دیدگی سایر قسمت‌های بدن بشوند. برای داشتن دندان‌هایی سالم، مراقبت صحیح از دندان‌ها باید از همان ابتدای زندگی آغاز بشود. لذا نقش پدر و مادر کودک در آموزش رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها به فرزندانشان بسیار بااهمیت هست. لازم است افراد در هر سنی با داشتن دندان‌های طبیعی یا دندان‌های مصنوعی و یا حتی باوجود مشکل بی‌دندانی، بهداشت دهان و دندان‌هایشان را رعایت کنند. شاید امروزه توجه به‌ظاهر، تیپ و لباس‌ها بیشتر دردهان و دندان شده است! اما فراموش نکنید دهان پاکیزه و دندان‌های سالم مطلوبیت از زندگی و لذت خوردن و آشامیدن که نیاز اولیه و ضروری شما است را چند برابر می‌کند. اهمیت دادن به بهداشت دهان و دندان به دلایل زیر بسیار حائز اهمیت است:
جلوگیری از رشد باکتری‌ها دردهان
جلوگیری از پوسیدگی و از بین رفتن دندان
جلوگیری و رفع بوی بددهان
جلوگیری از لزوم هزینه پزشکی بالا
ظاهر زیبا، کمک و اصلاح طرح لبخند
عدم دورگیری دوستان و آشنایان از شما
جلوگیری از ایجاد بوی بددهان بعد از کاشت دندان
اصول رعایت بهداشت دهان و دندان
بهداشت دهان و دندان اصولی دارد که رعایت کردن آن باعث جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها و ناراحتی‌های پیرامون آن می‌شود. این اصول شامل:
مسواک زدن
گاهی پیش‌آمده که شما به‌طور مرتب از مسواک استفاده می‌کنید و به مسواک زدن اهمیت می‌دهید؛ اما بازهم بعد از مدتی به دندان‌های شما آسیب واردشده و یا دهان شما بد بو است و احساس می‌کنید که آن‌طور که باید دندان‌های شما تمیزنشده‌اند و این نشان‌دهنده این است که شما زحمت مسواک زدن را کشیده‌اید؛ اما این کار را به‌درستی و با اصول مناسب انجام نداده‌اید؛ در مسواک زدن به نکات زیر دقت فرمایید:
همیشه قبل از مسواک زدن دهان خود را خیس کنید.
از سالم بودن مسواک و موهای مسواک خود مطمئن باشید
مسواک شما زیاد نرم و یا خیلی سفت نباشد
در هنگام مسواک زدن، باید مسواک را روی سطح جونده دندان‌های خود به‌صورت رفت و برگشتی حرکت داده و در سطوح خارجی با زاویه‌ای 45 درجه نسبت به لثه خود مسواک را دست بگیرید.
هرگز سطوح داخلی دندان‌های خود را فراموش نکنید
حتماً روی سطح زبان خود را نیز با مسواک کشیدن روی آن، تمیز کنید.
مدت‌زمان استاندارد برای مسواک زدن بین 2 الی 5 دقیقه است
هیچ‌گاه مسواک را روی دندان‌های خود فشار ندهید؛ زیرا این کار باعث عقب رفتن لثه‌ها و بالا رفتن حساسیت دندان‌ها خواهد شد.
بعد از مسواک زدن حتماً به‌خوبی مسواک خود را تمیز بشویید و درجایی خشک نگهداری کنید
از خمیردندان‌های حاوی فلوراید استفاده فرمایید
نخ دندان یکی از مهم‌ترین اصول بهداشت دهان و دندان
یکی از مهم‌ترین اصولی که می‌تواند بسیار در بهداشت دهان و دندان شما مؤثر باشد، استفاده صحیح از نخ دندان است که البته زیاد توجه خاصی به آن نمی‌شود؛ بین دندان‌ها محل مناسبی است برای باقی ماندن مواد غذایی و بعدازآن رشد انواع باکتری که با فعالیت این باکتری‌ها اسیدی تولید می‌شود که روی دندان‌ها و بوی دهان بسیار تأثیر بدی دارد و می‌تواند در سطح دندان‌ها حفره‌هایی را ایجاد نماید. شما با استفاده از نخ دندان بعد از هر وعده غذایی و یا در پایان روز، می‌توانید از این اثرات مخرب و از پوسیدگی دندان‌های خود جلوگیری نمایید.
استفاده از دهان‌شوی، به‌طور مدام باعث آسیب می‌شود
استفاده زیاد از دهان‌شوی‌ها می‌تواند بزاق دهان را خشک نماید. بزاق دهان به‌عنوان یک ضدعفونی‌کننده می‌تواند به‌طور طبیعی انواع باکتری‌های و آلودگی‌های دهان را از بین برده و همچنین مرطوب بودن دهان از بوی بد آن جلوگیری می‌کند، پس به یاد داشته باشید که استفاده بیش‌ازحد از دهان‌شوی نه‌تنها برای بهداشت دهان و دندان‌ها مفید نیست؛ بلکه می‌تواند باعث آسیب به دندان‌های شما شود، پس توصیه می‌شود که تنها هفته‌ای دو بار از دهان‌شوی برای بهداشت دهان و دندان خود استفاده نمایید.
نکاتی در رابطه با بهداشت دهان و دندان
چند نکته مفید در رابطه با رعایت بهداشت دهان و دندان:
- جویدن آدامس بدون قند
- بعد از صرف غذا تا یک ساعت از مسواک و خمیردندان خودداری کنید، چراکه مینای دندان نرم‌تر می‌شود
- رژیم غذایی مناسب حاوی انواع ویتامین‌ها و سبزی‌ها را رعایت فرمایید تا از بیماری‌های لثه جلوگیری شود
- درصورتی‌که عارضه سفید شدن لثه دارید؛ در رفع آن تسریع کنید تا به عفونت‌ها و مشکلات دندانی منجر نشود
- از خدمات دندانپزشکی مانند جرم‌گیری و بلیچینگ دندان نیز سالی یک یا دو بار استفاده نمایید.
- دندان‌ها را هفته‌ای یک‌بار با جوش‌شیرین مسواک بزنید
- قرقره کردن سرکه سیب
- حذف تنقلات
- خوراکی‌های پاک‌کننده» میل کنید؛ مانند سیب، کرفس، هویج خام، ذرت بوداده
- انتخاب نوشیدنی‌های مفید برای دندان‌ها. شیر، آب حاوی فلوراید و چای تلخ بهترین نوشیدنی برای دندان هستند.
