ارتودنسی شاخه‌ای از دندانپزشکی است که در آن به رشد صورت، نحوه‌ی قرارگیری دندان‌ها و پیشگیری و اصلاح نامرتبی دندان‌ها پرداخته می‌شود. اهداف اصلی از درمان ارتودنسی بهبود عملکرد دندان‌ها، زیبایی سلامت عمومی دندان می‌باشند. درنتیجه می‌توان گفت که هدف اصلی از درمان ارتودنسی از بین بردن مشکلات عملکردی دندان‌ها بوده که می‌توانند منجر به آسیب دیدن مفصل فک و کج شدن دندان‌ها شوند. همچنین ارتودنسی می‌تواند دندان‌های آسیب دیده را اصلاح کرده و با مرتب کردن دندان‌ها و اصلاح عقب یا جلورفتگی فک، به زیبایی چهره‌ی شما کمک کند.
ارتودنسی دندان چه مراحلی دارد؟
ارتودنسی دندان چه مراحلی داردنحوه‌ی انجام ارتودنسی با استفاده از تجهیزات ثابت دارای فازهای مشخص است. این روش انواع مختلفی داشته و ممکن است در حین درمان از تجهیزات و وسایل دیگری نیز برای آن‌ها استفاده شود.
نصب براکت های ارتودنسی
این کار معمول در طی دو تا سه جلسه انجام می‌شود. به طور معمول در ویزیت اول براکت ها در جلوی دندان‌ها و فاصله گذارها در بین دندان‌های آسیاب قرار داده می‌شوند. در ویزیت دوم نیز سیم ارتودنسی انتخاب شده و بر روی براکت ها نصب می‌شود.
تسطیح و صاف کردن دندان‌ها
در این مرحله زاویه‌ی دندان‌ها اصلاح شده و دندان‌ها صاف می‌شوند. این مرحله معمولاً در طی چندین جلسه و با استفاده از سیم‌های انعطاف پذیر نیکل تیتانیوم انجام می‌شود.
اصلاح عقب رفتگی فک تحتانی
این مرحله در اکثر درمان‌های ارتودنسی اهمیت بسیار زیادی دارد چراکه تا زمان اصلاح کامل عقب رفتگی نمی‌توان دندان‌های پیش را به خوبی بر روی یکدیگر قرار داد. انجام این کار به سیم‌های محکم نیاز داشته و برای آن از سیم‌های فولادی با حداقل قطر 16 استفاده می‌شود. سیم‌های 19 و 25 بیشترین تأثیر را در این مرحله خواهند داشت. می‌توان اصلاح عقب رفتگی را با استفاده از ارتودنسی متحرک فک فوقانی به همراه ارتودنسی ثابت فک تحتانی انجام داد.
اصلاح زاویه‌ی دندان‌های پیش فوقانی
این کار معمولاً پس از اصلاح عقب رفتگی فک تحتانی انجام می‌شود. رشد رو به جلوی مندیبل، عدم رشد ماگزیلا و دیستالیزه کردن دندان‌های آسیاب به این کار کمک خواهند کرد. این روش با ترکیبی از تجهیزات مختلف و معمولاً با استفاده از سیم‌های فولادی 19 و 25 انجام می‌شود. می‌توان از وسایل کمکی مثل فنر بین دندان‌های آسیاب و نیش فوقانی، هدگیر یا کش های لاستیکی کلاس 2 نیز برای این کار استفاده کرد.
اصلاح فاصله‌ی دندان‌ها
پس از اصلاح زاویه‌ی دندان‌ها باید هرگونه فضای باقی مانده در بین آن‌ها بسته شود. برای این کار از وسایل کمکی مختلفی مثل فنر تیتانیوم نیکل، زنجیر الاستومتریک و کش های لاستیکی کلاس 2 و 3 استفاده خواهد شد.
پایان کار
زمانی که دندان‌های پیش، نیش و آسیاب به خوبی در کنار یکدیگر قرار گرفتند می‌توان برای مراحل پایانی کار اقدام کرد. این مرحله نیازمند دقت بالایی خواهد بود چراکه براکت ها و کش ها باید به طور دقیق تنظیم شوند تا نتیجه‌ی نهایی قابل قبول باشد. درنتیجه تغییر دادن محل کش ها و براکت ها در این مرحله شایع است. می‌توان برای ایجاد اکلوژن مناسب در پایان کار از کش های لاستیکی بر روی دندان‌های فک بالا استفاده کرد.
باز کردن براکت
پس از گرفتن نتیجه‌ی مناسب از درمان، براکت ها و تجهیزات ثابت برداشته شده و برای بیمار ریتینر تعبیه می‌شود.
نگهداری
پس از درمان ارتودنسی مهم است که دندان‌ها در موقعیت جدید خود نگه داشته شوند. به این مرحله نگهداری گفته می‌شود. ریتینر یا نگهدارنده وسیله‌ای است که می‌تواند دندان‌ها را پس از ارتودنسی در محل خود نگه داشته و به لثه‌ها و بافت های اطراف اجازه‌ی ترمیم بدهد. ریتینر در دو نوع ثابت و متحرک وجود دارد.
چه کسانی باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند؟
اگر فک و دندان‌های فرد به خوبی رشد نکنند ممکن است فرد در اکلوژن خود دچار مشکل شود. در این حالت دندان‌ها کج و نامرتب شده و دندان‌های بالا و پایین بر روی یکدیگر قرار نمی‌گیرند.
این مشکلات بیماری نبوده و بر سلامت فیزیکی تاثیرگذار نیستند ولی می‌توانند بر فرم صورت و ظاهر دندان‌ها تأثیر گذاشته و موجب سرخوردگی، کاهش اعتماد به نفس و حتی افسردگی شوند. ازجمله دلایل بروز این مشکلات می‌توان به ضربه به استخوان‌های صورت، مکیدن مکرر انگشتان و غیره اشاره کرد. موارد بسیار شدید این مشکلات می‌توانند باعث اختلال در غذا خوردن، حرف زدن و تمیز کردن دندان‌ها شوند.
ارتودنسی می‌تواند به درمان موارد زیر کمک کند:
جلورفتگی دندان‌های پیش: ارتودنسی می‌تواند ظاهر فرد را بهتر کرده و از آسیب به دندان‌ها در حین فعالیت‌های ورزشی جلوگیری کند.
شلوغی دندان‌ها: در افرادی که فک کوچک دارند ممکن است فضای کافی برای همه‌ی دندان‌ها وجود نداشته باشد. متخصص ارتودنسی می‌تواند یک یا چند دندان را کشیده و برای دندان‌های دیگر فضا ایجاد کند.
دندان نهفته: این مشکل زمانی ایجاد می‌شود که یکی از دندان‌های دائمی فرد از لثه خارج نشده و یا بخشی از آن خارج شده باشد.
عدم تقارن: متقارن نبودن دندان‌های بالا و پایین به خصوص در زمان بسته بودن دهان و لبخند زدن.
اووربایت: زمانی که دندان‌ها بر روی یکدیگر قرار می‌گیرند، دندان‌های بالا مقدار زیادی از دندان‌های پایین را می‌پوشانند.
ریورس بایت: زمانی که دهان بسته می‌شود، دندان‌های فوقانی پشت دندان‌های تحتانی قرار می‌گیرند.
اپن بایت: زمانی که دهان بسته می‌شود بین دندان‌های فوقانی و تحتانی فاصله وجود دارد.
آندربایت: دندان‌های فوقانی بیش از حد عقب بوده و یا دندان‌های تحتانی بیش از حد جلو هستند.
کراس بایت: حداقل یکی از دندان‌های فوقانی به هنگام بستن دهان بر روی دندان تحتانی مقابل خود قرار نگرفته و بیش از حد به زبان یا به لپ نزدیک است.
فاصله: وجود فاصله در بین دندان‌ها می‌تواند به علت افتادن یک دندان و یا پر نشدن فک توسط دندان‌ها ایجاد شود. این مشکل بر خلاف شلوغی دندان‌هاست.
